Život / Nauka i tehnologija

Da li ste znali da je tokom 2021. u BiH registrovano 535 nezgoda više ili 1,8% u odnosu na 2020. godinu?

Podaci Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske, Federacije Bosne i Hercegovine i Brčko Distrikta, ukazuju na činjenicu da se na putevima u BiH tokom 2021. dogodilo ukupno 30.238 saobraćajnih nezgoda.

Sličan trend se nastavio i u 2022. godini.

Veliki broj nesreća ovog tipa rezultat je nepoštovanja normi i propisa, oštećenih puteva, ali i tehnički neispravnih vozila, pogotovo tokom hladnije sezone - stoga je ključno da odradite provjeru automobila prije zime.

S tim na umu, u narednim redovima ćemo sa vama proći sve neophodne stavke u vezi adekvatne provjere vašeg vozila.

#1 Auto gume - kada je potrebno preći na zimske gume i koje su najbolje?

Komponente na koje treba da obratite pažnju prije prvih minusa jesu auto gume.

Na teritoriji Bosne i Hercegovine, u periodu od 1. novembra do 1. aprila naredne godine, je zakonski obavezno posjedovanje i korišćenje zimske opreme, bez obzira na trenutne vremenske uslove.

Zimska oprema uključuje sledeće:

• Pneumatike za zimsku opremu na svim točkovima vozila ili
• Zimske pneumatike na pogonskim točkovima i lance za snijeg ili
• Pneumatike za ljetnju upotrebu sa dubinom šara od najmanje 4 mm i lance za snijeg

Važno je znati da su zimski pneumatici, kada se temperatura spusti ispod 7 stepeni Celzijusa, vrlo efikasni na kolovozu, čak iako u datom momentu nema snijega.

Oni imaju veći sadržaj tzv. prirodne gume, a samim tim i mekšu strukturu. Uticaj gumene smjese pneumatika i samog puta se mijenja kako se temperatura podiže, i to utiče na prianjanje pneumatika.

Zbog toga je smješa ljetnjih pneumatika tvrđa na niskim temperaturama, dok zimska smješa zadržava svoju mekoću i fleksibilnost.

Iako Zakonom nije zabranjeno, preporuka jeste da ne koristite zimske pneumatike ljeti, odnosno tokom cijele godine. Razlog za to je što se gume previše brzo troše i zaustavni put je duži.

Koje zimske pneumatike odabrati?

U zavisnosti od vaših potreba, možete potražiti sljedeće simbole na zimskim pneumaticima:

• M+S - oznake se odnose na “mud + snow”, tj. blato i snijeg, što nagovještava da se ova oprema koristi u nepogodnijim vremenskim prilikama. Oni su bezbjedniji, teže se habaju i pružaju bolje kočenje i upravljanje u blatu i sniježnim nanosima.
• Snežna pahuljica u planini sa tri vrha - odnosi se na to da vaš pneumatik ima bolju kontrolu tokom vožnje po snijegu, mrazu i ledu. Ovaj simbol se može naći samo na zimskim pneumaticima, ne i na onim za sve sezone.

Najzad, možete obratiti pažnju i na to da uparite ocjenu za brzinu pneumatika sa sposobnostima vašeg vozila. Maksimalna ocjena brzine pneumatika je označena slovom, na bočnoj strani.

Kako biste izabrali adekvatne gume, najbolje je da se prethodno konsultujete sa vašim auto-mehaničarom.

#2 Provjerite antifriz - neophodna kontrola prije prvog minusa

Sledeća provjera je ona koja se tiče antifriza - tečnosti sa veoma niskom tačkom smrzavanja, čija je uloga da spriječi nastanak korozije, pregrijevanje i leđenje sistema za hlađenje motora.

Najčešće zabluda jeste da je potrebno da imate antifriz samo u zimskom periodu. Važno je da on bude u rashladnom sistemu tokom cijele godine.

Ključno je da se antifriz mijenja na svake 2 godine, jer tokom vremena gubi svoju antikorozivnu zaštitu i otpornost na smrzavanje. Ovo znači da se mogu javiti problemi poput pucanja bloka motora ili oštećenje dihtunga.

Delotvornost antifriza možete provjeriti u svakom auto servisu, a možete i samostalno pomoću uređaja za mjerenje tačke mržnjenja.

#3 Ispitajte dihtunge i stakla - kratka auto provjera koja se često zapostavlja

Poslednja stavka se odnosi na 2 komponente - dihtunge i stakla u kolima.

Prije nego što nastupi hladnoća, možete zaštiti gumene dihtunge na vratima i tako izbjeći probleme sa otvaranjem automobila. Guma se nerijetko zalijepi za površinu na niskim temperaturama, a kako biste to izbjegli, možete kupiti sredstva za njegu gumenih dijelova automobila.

Možete i slikonskim sredstvima da podmažete šarke, brave i slične dijelove na vozilu. Važno je samo da ne koristite vazelin, jer on može oštetiti gumene dijelove zaptivki.

Uz to, bitno je i da detaljno pregledate stakla na automobilu. Pukotine i bilo kakva oštećenja na staklenim površinama zimi će dovesti do drastične promjene u temperaturi unutar kola.

Ovakva razlika može prouzrokovati širenje i skupljanje stakla, a samim tim i ekspanziju naprslina - što znači da će u kolima biti još hladnije.

Nadamo se da vam je ovaj blog tekst bio koristan, koliko i informativan, te da smo uspjeli da vam pružimo sve relevantne podatke kako biste izvršili temeljnu provjeru vašeg vozila - Želimo vam ugodnu i bezbjednu vožnju!