Život / Nauka i tehnologija

Međunarodni tim istraživača, pod vodstvom Univerziteta u Pittsburghu i uz učešće Univerziteta u Beču, otkrio je intelektualnu skromnost kao ključni faktor koji utiče na povjerenje u nauku. Prema rezultatima studije, naučnici koji otvoreno priznaju granice svog znanja i spremni su prilagoditi svoja stajališta u svjetlu novih dokaza, doživljavaju se kao daleko pouzdaniji te su njihove preporuke bolje prihvaćene.

Tim psihologa, uključujući Ninu Vaupotič s Univerziteta u Beču, proveo je anketu i niz online eksperimenata s više od 2.000 učesnika iz SAD-a. U ovim istraživanjima testirane su različite osobine naučnika kako bi se utvrdilo koje od njih grade povjerenje.

Tokom eksperimenata, učesnicima su predstavljeni naučni tekstovi napisani na tri različita načina: s naglašenom intelektualnom skromnošću, s nedostatkom iste, ili s neutralnim pristupom. Tekstovi sa visokim stepenom skromnosti koristili su izraze poput: "Dr. Moore ne oklijeva priznati kada nešto ne zna" ili "Dr. Moore mijenja svoj stav kada se pojave suprotni dokazi".

Rezultati su bili jasni: učesnici su naučnike u tekstovima sa visokim stepenom skromnosti ocijenili kao vjerodostojnije, spremnije su prihvatali njihove preporuke i tražili dodatne informacije o datoj temi.

Zanimljivo je da je pozitivni efekat intelektualne skromnosti bio prisutan u različitim naučnim disciplinama poput medicine, klimatskih istraživanja i psihologije. "Najveće povjerenje su gradili naučnici koji otvoreno priznaju svoje granice znanja," ističe Nina Vaupotič.

Ova studija pokazuje da je intelektualna skromnost ne samo poželjna osobina, već i ključni alat za jačanje povjerenja u nauku. U vremenu kada je tačno informisanje i donošenje odluka na osnovu naučnih činjenica od kritičnog značaja, naučnici bi mogli ostvariti veći uticaj ako pokažu spremnost na prilagođavanje.