Vijesti / Svijet

1397. – Održan Krvavi sabor u Križevcima. Pristaše kralja Žigmunda Luksemburškog na prevaru pobile većinu hrvatskog plemstva.

1595. – U bici od Clontibreta pobjeđuju irski pobunjenici protiv engleskih trupa.

1617. – U selu Stolbovo sklopljen je mirovni ugovor između Švedske i Rusije. Šveđani su vratili Rusiji područje Novgoroda i priznali dinastiju Romanovih, ali su zadržali južnu obalu Finskog zaliva i Karelijsku prevlaku i time odsjekli Rusiju od Baltika, što je trajalo sve do Sjevernog rata (1700.-’21.).

1844. – Dominikanska Republika postala je nezavisna od Haitija.

1844. – Dominikanska Republika stekla nezavisnost od Haitija.

1846. – Rođen je njemački sociolog, istoričar i književni istoričar Franz Mehring, jedan od vođa i teoretičara lijevog krila njemačke socijaldemokratije i osnivača “Saveza Spartaka” i Komunističke partije Njemačke. Djela: “Biografija Karla Marxa”, “Istorija njemačke socijalne demokratije”, studija “Legenda o Lesingu”.

1881. – Buri su pobijedili Britance u bici kod Majuba Hilla u južnoj Africi. Na isti dan 1900. britanske trupe pod komandom lorda Kičinera odnijele su presudnu pobjedu nad Burima u bici kod Pardenberga.

1900. – Osnovana je britanska Laburistička partija, s Ramsayem MacDonaldom kao sekretarom.

1933. – Nacisti su zapalili zgradu Reichstaga u Berlinu, optuživši za to komuniste, što je Adolf Hitler iskoristio da odmah naredi hapšenje 1.500 komunističkih funkcionera i optuži ih da su paljevinom dali signal za ustanak. Na procesu u Lajpcigu jedan od optuženih – bugarski revolucionar Georgi Dimitrov razobličio je planove nacista, pa se suđenje pretvorilo u njihov fijasko.

1939. – Velika Britanija i Francuska priznale su vladu Francisca Franca u Španiji.

1952. – Održana je prva sjednica UN-a u novom stalnom sjedištu svjetske organizacije – u New Yorku.

1976. – Eskimski lideri predočili su kanadskoj vladi da njihovom narodu pripada skoro pola miliona kvadratnih kilometara Kanade.

1976. – Proglašena je Saharska Arapska Demokratska Republika u Zapadnoj Sahari.

1978. – Egipat ukinuo povlastice za Palestince u toj zemlji, izjednačivši ih sa ostalim Arapima.

1991. – Završen Zalivski rat SAD i savezničkih zemalja protiv Iraka. Iračani su morali da se povuku iz Kuvajta, koji su okupirali 1. avgusta 1990.

1993. – Počinjen je zločin u Štrpcima kad su pripadnici srpskih paravojnih jedinica pod komandom Milana Lukića, uz logističku pomoć organa Srbije, oteli grupu putnika iz voza 671 na relaciji Beograd–Bar. Oteti putnici, 18 Bošnjaka i jedan Hrvat, su potom mučeni i ubijeni kod Višegradske banje.

1996. – Suspendovane sankcije UN protiv Republike Srpske.

1999. – Međunarodne organizacije za borbu protiv korištenja nagaznih mina procijenile su da je u 64 zemlje širom planete rasuto preko 100 miliona nagaznih mina, od čega se sedam miliona nalazi na prostoru bivše Jugoslavije. Prema ovim podacima eksplozije nagaznih mina svakog mjeseca ubiju ili osakate 2.000 ljudi od kojih su 90 odsto civili, među kojima je najveći broj dece.

2003. – Biljani Plavšić je u Haškom tribunalu izrečena kazna od 11 godina zatvora za ratne zločine, počinjene u ratu u BiH (1992.-1995.).