POZITIVNA BIH / JA SAM ZVIJEZDA

Učenici Druge gimnazije Sarajevo osvojili su sedam medalja na ovogodišnjim međunarodnim takmičenjima i to četiri iz matematike, dvije iz informatike i jednu iz filozofije, što, kako su pobjednici i njihovi mentori u razgovoru za Fenu kazali, predstavlja veliki uspjeh za školu, ali i za Bosnu i Hercegovinu uopće.

Takmičenja su organizirana online zbog pandemije koronavirusa, ali to nije zaustavilo učenike da se marljivo pripremaju za, kako kažu, naizazovnija takmičenja na kojima su rješavali zadatke s kakvim se ranije nisu susretali.

Na Evropskoj matematičkoj olimpijadi za djevojke (EGMO) na kojoj su učestvovale 153 djevojke, učenice Druge gimnazije Sarajevo Naida Purišević i Esma Mašić osvojile su srebrenu i bronzanu medalju.

Na ovogodišnjoj Internacionalnoj matematičkoj olimpijadi (IMO) učestvovalo je 500 takmičara iz 105 zemalja, a učenici Boris Stanković i Faik Tahirović osvojili su bronzane medalje.

 Profesori Amar Bašić i Emir Kalajdžija koji su bili mentori/voditelji tima matematika za Fenu kažu da pripreme za olimpijadu traju godinama, a Druga gimnazija Sarajevo tri godine organizira Klub matematike za rad s nadarenim učenicima.

- Napravili smo dobar sistem. Razlikujemo se od ostalih jer njegujemo i podstičemo razmišljanje kod učenika. Zadovoljstvo je raditi s nadarenim učenicima. Koliko smo puta ostali zatečeni pred talentom djece, koliko su samo ta djeca pametna i kakav urođen talenat imaju - naglašavaju.

Prezadovoljni su, ističu, postignutim rezultatima iako smatraju da se u javnosti ne razumije koliki je to uspjeh te ocjenjuju da se u BiH on ne cijeni dovoljno kao i da je šteta što nema više sluha za mlade matematičare.

- Rad i ulaganje u novu uspješnu matematičku generaciju predstavlja daleko više od pitanja nacionalnog prestiža iako bi laskava titula matematičke nacije više od svega izmijenila imidž BiH. Država ni u kom slučaju ne smije da se zadovolji postignutim rezultatima, već da u njima vidi očigledan signal koga treba podržati i njegovati - poručili su.

Purišević i Mašić za Fenu kažu da su zadaci koje su rješevali bili srednje teški, ali zadaci na olimpijadama i trebaju biti teži u odnosu na prosječne matematičke zadatke. A da bi se postigao rezultat potreban je kontinuiran rad, no takmičari se posvećuju nečemu što vole tako da napori ne predstavljaju problem.

Osvajač bronzane medalje na IMO-u Boris Stanković kaže za Fenu da su zadaci bili veoma izazovni te da većina ljudi matematičke zadatke doživljava kao primjenjivanje formula i gomilu računanja, ali zadaci na olimpijadama nisu ni približno takvi.

- U tim zadacima se krije prava ljepota i čar matematike i oni nemaju nikakve veze s običnom školskom matematikom koja, nažalost, kreira pogrešnu predstavu kod ljudi o matematici - smatra.

Na Olimpijadi zadaci prije svega testiraju sposobnost učenika da rješava matematičke i logičke probleme, razumiju određene algoritme i procese, ulaze u suštinu problema i rješava ih se koristeći intuiciju jer za većinu ovih zadataka nije potrebno posebno teorijsko predznanje.

Pored toga zadaci na IMO-u moraju biti originalni što podrazumijeva da se nikad ranije nisu pojavili na nekom matematičkom takmičenju, ali i da ne postoje drugi poznati zadaci koji se rješavaju sličnim idejama.

- Matematičarima IMO je važan kao Liga prvaka fudbalerima, to je ubjedljivo najveće i najvažnije takmičenje. Stoga se za IMO spremam tokom cijele godine i neophodno je mnogo odricanja. Potreban je kontinuiran rad, nije dobro dozvoljavati sebi preduge pauze jer se dosta lako ispada iz forme - napominje Stanković.

Osvajač bronzane medalje na IMO-u Faik Tahirović za Fenu kaže da su iskustva koja ima satkana od zadovoljstva i razočarenja. Kako vrijeme ide razočarenja blijede, dodaje, a zadovoljstvo ostaje. Borba za uspjeh je uvijek trnovit put koji vas uči upornosti i razvija samopoštovanje.

Na Međunarodnoj filozofskoj olimpijadi (IPO) učestvovalo je više od 70 učenika iz 30 zemalja svijeta, a učenik Druge gimnazije Faruk Šahat osvojio je srebrnu medalju.

Kako je Feni kazala mentorica/voditeljica tima profesorica Elmana Cerić, s obzirom na specifičnost filozofske olimpijade, gdje učesnici pišu esej na jedan od četiri ponuđena filozofska citata, a filozofiju kao predmet imaju tek u četvrtom razredu, s pripremama su počeli već na prvim satima filozofije.

- Potičemo kritičko mišljenje učenika, njihove argumentacijske vještine, kao i savladavanje vještina pisanja filozofskog eseja, radeći sve ono što tradicionalnim načinom poučavanja ne može postići u filozofiji. Ozbiljnije pripreme počinju nekoliko mjeseci pred takmičenje i tu učenici moraju pokazati visok nivo znatiželje, odgovornosti i samostalnosti - kaže Cerić.

Učenici se tokom priprema uvježbavaju pisati esej poštujući kriterije ocjenjivanja, a to su osim poznavanja filozofskih učenja i ideja, upravo kvalitet argumentacije, njena uvjerljivost, kreativnost u ponuđenim protuargumentima, logička struktura eseja, kao i njihova refleksivnost i autentična interpretacija teme.

Cerić smatra da su ovi uspjesi učenika iznimno važni i da zavrjeđuju puno više pažnje i podrške svih nadležnih institucija jer ističe da se ovakvi uspjesi događaju ne zahvaljujući sistemu, nego usprkos sistemu, kao i angažiranosti pojedinaca, djece i njihovih roditelja.

Šahat je Feni kazao da je na olimpijadi zadatak bio tumačenje, analiza i diskusija jednog od četiri ponuđena citata iz raznih ogranaka filozofije. Sama težina nije ležala toliko u citatima, koliko u sastavljanju jasne i logične perspektive na jedan od citata, te predstavljanje svojih ideja u eseju.

Napominje da mu je ovo bilo prvo pravo iskustvo online međunarodnog takmičenja, a pored samog takmičarskog dijela imali su i mnogo predavanja o mjestu koje filozofija zauzima u današnjici.

Učenici Druge gimnazije Haris Imamović i Admir Zatega osvojili su dvije bronzane medalje na Internacionalnoj olimpijadi iz informatike i tako pokazali izuzetan talenat i smisao za rješavanje najkomplikovanijih informatičkih i algoritamskih zadataka, te svoju kompetentnost na svjetskoj IT sceni.

Admir Zatega kaže da su zadaci bili veoma teški iako se nekoliko godina bavi takmičarskim programiranjem, dok Haris Imamović pojašnjava da svih šest zadataka spada u kategoriju najtežih zadataka koje su ikada radili.

- Za takmičenje sam se spremao tokom cijele prethodne godine i uložio sam mnogo truda u poboljšanje svojih vještina rješavanja zadataka. Definitivno je bilo odricanja, ali opet uspijevam živjeti sasvim opušten srednjoškolski život i provoditi vrijeme s prijateljima i porodicom - kaže Imamović.

Na ovogodišnjoj olimpijadi učestvovalo je 457 učesnika iz 87 zemalja svijeta, a učenici su se pripremali pod mentorstvom profesora Adnana Šalake, Aide Arnautović i Tine Alibašić, te nisu dozvolili da pandemija uspori njihov napredak.

Ove godine je postignut rekordni uspjeh za Bosnu i Hercegovinu jer prvi je to put da takmičari iz BiH osvajaju dvije medalje u istoj godini na Internacionalnoj olimpijadi, a uspjeh je još veći ako se uzme u obzir da su to učenici iste škole.

Mentori tima informatika kažu za Fenu da su ove godine zbog pandemije pripreme tekle drugačije nego prethodnih godina jer kada se trebalo održati Školsko i Kantonalno takmičenje (mart-april), prekinuta su sva okupljanja i manifestacije, ali to ih nije spriječilo da se pripreme i takmičenja nastave online.

Profesori pojašnjavaju da se radi se o najpravednijem takmičenju, računarski sistem sve ocjenjuje, nema ljudskog faktora, zadaci nisu nimalo jednostavni te je ovo takmičenje vrh postignuća jer kada učenici osvoje dvije medalje na olimpijadi (prvi put od 1997. godine od kada BiH učestvuje na IOI), jednostavno mogu biti samo ponosni.

Podsjećaju da je prošle godine osnovan Klub informatike u Drugoj gimnaziji @2G, te će kroz klubske aktivnosti, uz podršku škole, u saradnji s vrsnim znalcima iz programiranja veliki dio aktivnosti usmjeriti na takmičarske sekcije kluba.

Ocjenjuju da su nužna sistemska rješenja i promjene u obrazovanju, mora se ulagati više i osmišljavati posebne programe i benifite za rad s nadarenim učenicima.

Okićeni medaljama učenici Druge gimnazije Sarajevo kažu da s takmičenja nose nova iskustva, ali i najavljuju da će i dalje ostati posvećeni kontinuiranom radu kako bi i na narednim takmičenja ostvarivali rezultate, a pripreme će već uslijediti s novom školskom godinom.