Život / Ljepota i zdravlje

Od nesanice češće pate starije osobe, pa učestalost raste sa godinama. Oko 50 posto starijih ljudi pati od nesanice, a oko 65 posto svih recepata za nesanicu odnosi se na pacijente starije od 50 godina. Ovdje je važno napomenuti da osobe sa primarnom nesanicom, a starije od 50 godina, proizvode za trećinu manje melatonina nego “dobri spavači” istih godina. Nesanica je češća i kod razvedenih, razdvojenih, kao i osoba s medicinskim problemima i osoba sa poremećajima raspoloženja (depresija i tjeskoba ili anksioznost).

Dokumentirano je da poremećaji spavanja zahvataju skoro trećinu populacije na zapadnoj hemisferi. Nesanica je najčešći poremećaj spavanja i javlja se najmanje kod petine odraslih osoba. Nesanica je dvostruko češća kod žena nego kod muškaraca, možda i zato jer je ženama u prosjeku potrebnije nešto više sna nego muškarcima.

Cirkadijalni ritam je reguliran tzv. biološkim satom koji se nalazi u mozgu. Dnevna svjetlost svakodnevno usklađuje rad ovog unutrašnjeg sata prema vanjskom nebeskom svjetlosnom satu (Sunce - Zemlja - Mjesec), odnosno 24-satnom ciklusu dan - noć. Kada ovaj unutrašnji sat postane neusklađen sa vanjskim ciklusom svjetlosti i tame, mogu se pojaviti poremećaji spavanja.

Kao odgovor na smanjenje prostorne svjetlosti tokom noći, žlijezda koja se naziva epifiza, smještena između dvije moždane polovine, izlučuje supstancu koja se naziva melatonin. Prvi poticaj dolazi od mrežnice oka, od specijaliziranih ćelija koje šalju informaciju u mozak i to u onaj dio mozga koji upravlja tjelesnim biološkim satom i potiče žlijezdu epifizu na lučenje melatonina.

Osim kod primarnih i sekundarnih nesanica, poremećaje cirkadijalnog ritma spavanja bilježimo i kod:

− putovanja sa značajnijom promjenom vremenskih zona (jet lag)

− rada u smjenama

− sindroma odgođene faze spavanja

− sindroma ranije faze spavanja

− neregularnog obrasca ciklusa spavanje - buđenje

− sindroma „ne-24-satnog” ciklusa spavanje – buđenje.

Melatonin u dodacima prehrani ili lijekovima skraćuje vrijeme koje je potrebno za uspavljivanje i koristi se za tretman nesanice, poremećaja spavanja i prilagođavanja obrasca spavanja kod promjene vremenskih zona (jet lag). Melatonin se preporučuje kod opće populacije za:

− skraćivanje vremena potrebnog za uspavljivanje

− sprečavanje i ublažavanje subjektivnih problema sa spavanjem kod promjene vremenskih zona prilikom putovanja (jet lag) gdje pomaže i olakšava adaptaciju na drugu vremensku zonu (ubrzava uspostavljanje faze uobičajenog odlaska u krevet i usnivanja pri putovanjima na destinacije na istočnoj hemisferi i odgađa fazu uobičajenog odlaska u krevet i usnivanja pri putovanjima na destinacije na zapadnoj hemisferi)

− umanjenje tegoba s usnivanjem usljed promjene ritma spavanja (rad u smjenama i noćni rad)

− kod osoba sa neregularnim radnim rasporedom ili ritmom buđenja/spavanja, melatonin može pomoći u prilagođavanju tjelesnog sata u odnosu na zahtjeve radnog rasporeda.

MELNOT^® je novi Bosnalijekov dodatak prehrani koji sadrži melatonin u obliku oralnog spreja (primjenjuje se lokalno na sluznicu obraza ili pod jezik), moderne farmaceutske forme koja nudi značajnu prednost u odnosu na tablete, kapsule i druge oblike koji se uzimaju na usta. Melatonin primijenjen na ovaj način dospijeva direktno u krvotok i djeluje znatno brže od drugih oblika koji se uzimaju na usta, omogućavajući praktičniju primjenu – neposredno pred spavanje.