Život / Kultura

Festival u Cannesu ove godine je pozitivno iznenadio sa dobrim ostvarenjima žena rediteljica, kao i sa novim vrijednim filmovima  renomiranih sineasta: Wendersa, Ceylana, Kaurismakija, Bellocchia i Loacha

Piše: Duško DIMITROVSKI, novinar i filmski kritičar

Na upravo završenom 76. filmskom festivalu u Cannesu,  filmu "Anatomija jednog pada" mlade  francuske sineastice Justine Triet,  žiri, sa švedskim rediteljem Ruben Östlundom, kao predsjednikom,  je dodjelio "Zlatnu palmu" za najvrijednije ostvarenje na ovogodišnjem festivalu.

 "Anatomija jednog pada" je studiozno predstavljena, a virtuozno iznijanisarana, kroz psihologiju glavnih aktera -  sudska drama o jednoj ženi, koja biva optužena za smrt supruga, koju maestralno interpretira već dosta internacionalno afirmisana njemačka glumica Sandra Hüller.

 Zahvaljujući na dobijenoj nagradi, rediteljica Justine Triet je označila ovo svoje ostvarenje, kao najintimniji film, koji je do sada snimila.

Drugo po značenju, veliko festivalsko priznanje, pod nazivom "Velika nagrada žirija" pripalo je takođe već višestruko nagrađivanom engleskom reditelju Jonathanu Glazeru  za nadsve precizno režiranu Holokaust studiju iz Drugog svjetskog rata -"The Zone of Interest". 

  U ovom filmu Glazer na ubjedljiv, a za situaciju koju predstavlja izuzetno smiren način, govori o"horor" upravniku nacističkog logora u Auschwitzu Rudolfu Hösu, koji  neposredno kraj tog logora zajedno sa suprugom (odlična Sandra Hüller), izgrađuje gotovo idiličnu porodičnu kuću i tu provodi smireni obiteljski život uz nostalgiju za zavičajem. Na samo oko 100 metara udaljen od  ovog "idiličnog" mjesta se dešava  stravični holokaust.

Treba li posebno naglasiti da je tu Glazerova filmska satira dovedena do sarkazma, a što je najgore nije rezultat rediteljeve mašte, već je u potpunosti  zasnovana na stvarnom događaju.

 Inače, 76.filmski festival u Cannesu, pozitivno je  nas akreditirane posmatrače i izvjestioce, iznenadio sa do sada najvećim brojem sa 7 od dvadest i jednog filma prikazanog u zvaničnom takmičarskom programu, koje su realizirale žene-rediteljice, kao i sa novim vrijednim ostvarenjima  renomiranih sineasta: Wendersa, Ceylana,Kaurismäkija, Bellochia i Loacha

Justine Triet je bila tek treća sineastica, koja je u gotovo osam decenija dugoj istoriji ove najznačanjije i najpoznatije svjetske smotre sedme umjetnosti  za svoje ostvarenje dobila Zlatnu Palmu za najbolji film Festivala.

Pored pomenutog filma Justine Triet po svojim evidentnim vrijednostima, izdvojio se još jedan od filmova žena rediteljica iz takmičarske selekcije.

 Riječ je o filmu "Club Zero"  već afirmisane austrijske rediteljice Jessice Hausner ( "Lovely Rita","Lourdes", "Little Joe")  u čijoj je  proizvodnji učestvovala i bosanskohercegovačka producentska kuća "Deblokada", a većinski producenti su bili iz čak pet zemalja:  Austrije,Njemačke,Francuske, Velike Britanije i Danske.

 "Club Zero" je sasvim radikalna, nazovi "diet" drama, zapravo krajnje avangardno  stilizirana komedija o jednoj grupi mladih ljudi iz dobrostojećih porodica, koje sa, većinom nametnutom,  dijetom iscrpljuje izvjesna Mis Novak.  U suštini, ovaj film predstavlja indirektnu oštru kritiku savremenog kapitalističkog društva, a snimljen je u odlišnoj fotografiji atmosfere, u kojoj preovlađuju žuta i plava boja.

 Novi film Jessice Hausner će naići na dobar prijem kod sinefila, dok teško sa svojim značenjem može doprijeti do  najšireg kruga bioskopskih gledalaca.

Specijalno  priznanje SFF-u

 U glavnom takmičarskom programu "Cannesa'23" našao se, pokazalo  se sasvim opravdano, i veliki broj filmova renomiranih reditelja, koji predstavljaju sada već dio savremene istorije sedme umjetnosti, kao sto su : Aki Kaurismäki ("Fallen Leaves"), Marco Bellocchio ("Kidnapped"), Nanni Moretti ( "Il sol dell'avvenire"), Wim Wenders ("Perfect Days"), Nuri Bilge Ceylan ("Abot dry grasses") i Ken Loach ("The  old oak").

  Zajednički imenitelj koji bi se mogao izvući za ta  njihova djela je da su to , najčešće, tragikomična ostvarenja na temu sadašnjeg neveselog  trenutka u kojem živimo.

Značajno specijalno  priznanje je dodjeljeno, na  inicijativu  već  pomenutog  eminentnog časopisa "Screen" Sarajevo Film  Festivalu, kao  mjestu gdje  se regionalno  afirimise  filmska industrija, a sa  tim se na svojevrstan  način i značajno pridonosi širenju  filmske  kulture.

Cijeli  nas  region  je bio predstavljen sa  samo jednim ostvarenjem.

Riječ je je o filmu "Lost Country" Vladimira Perišića iz  Srbije, koji je za "Ordinary People", film  realizovan  u  koautorstvu  sa Alice Vinocour, dobitnik  "Zlatnog srca Sarajeva" na  Sarajevo Film  Festivalu 2009.godine.

 "Lost  Country" je snažna  društvena  drama iz perioda  Miloševićevog režima u Srbiji 1996.godine. Majka ( odlična Jasna  Đuričić) je žestoka  Miloševićeva političarka, koja  učestvuje  i u  fizičkoj likvidaciji protivnika  režima, dok  je  sin sušta  suprotnost. Prefinjena duša tog  15-to godišnjaka ne  može da izdrži prezir sredine prema njegovoj majci, a  nema  snage ni da  je odvrati od Miloševićevog smrtonosnog zagrljaja, te se  odlučuje  na  samoubistvo ... Sasvim opravdano  za ulogu sina  u ovom filmu mladi  glumac Jovan  Ginić je dobio nagradu za najbolju  mušku ulogu u  selekciji "Nedjeljne kritike",gdje je film i prikazan.

Cannes, ne bi bio Cannes bez "Crvenog  tepiha", kojim su  se i ove godine  "prosetali" svjetski starovi.

Bili su to ovaj put, između  ostalih, glumci: Michael Douglas, ovogodisnji dobitnik "Zlatne Palme" za životno djelo, Jane  Fonda, Johny Depp,Catherine  Deneueve, Leonardo De Caprio,Harison  Ford, te star reditelji: Martin Scorsese, Wim  Wenders, Nanni Moretti ...

Fotografije pogledajte OVDJE

(Cover foto: Oficijelna stranica Festivala)