Politika / BiH

Najveće iznose novca u predizbornoj kampanji potrošio je Savez nezavisnih socijaldemokrata (SNSD) 1,6 miliona KM, zatim slijede SDA sa 1,1 milion KM, SDPBiH sa milion KM, PDP sa 713 hiljada KM i HDZ sa 643 hiljade KM, podaci su Transparency Internationala BiH. 

Izborna kampanje za Lokalne izbore u Bosni i Hercegovine do sada je koštala najmanje 10,8 miliona maraka prema procjeni Transparency International u BiH (TIBiH). Toliko je potrošeno na četiri segmenta kampanje što uključuje oglašavanje na bilbordima, medijima i na društvenim mrežama kompanije Meta kao i troškove predizbornih skupova. 

Ovi iznosi nisu konačni, jer nisu uključeni troškovi oglašavanja i predizbornih skupova u finišu izborne kampanje, kao ni drugi oblici oglašavanja koje nije moguće procijeniti zbog nedostupnih izvora poput Google oglasa. Ipak već sada može reći da se radi o jednoj od najskupljih izbornih kampanja u BiH za lokalne izbore jer po podacima CIK-a stranke nikada nisu prijavile veće iznose. 

Kao i prethodnih godina oglašavanje na bilbordima bilo je ubjedljivo najskuplji oblik kampanje a posmatrači TIBiH na terenu su zabilježili oko 3.800 reklama na bilbordima, čija tržišna vrijednost iznosi oko 6.2 miliona KM.

TIBiH je na online mapi objavio sve lokacije bilborda na kojima je evidentirano stranačko oglašavanje, a najveći broj postavila je SDA (520), čija tržišna vrijednost iznosi preko 800 hiljada KM. 

Na ovaj oblik oglašavanja najviše novca nakon SDA potrošili su SNSD, SDP, HDZ, Demokratska fronta i NIP. Treba napomenuti da su troškovi vanjskog oglašavanja računati na osnovu javno dostupnih cijena komercijalnog oglašavanja iako pojedini oglašivači ističu da se politički marketing plaća dodatnih 20 posto.  

U prve tri sedmice izborne kampanje političke partije na oglašavanje u medijima, prema procjeni media monitoring agencije koju je angažovao TIBIH, potrošile su oko 1,6 miliona KM. U toku perioda monitoringa zabilježeno 2.400 reklamnih objava, za šta je utrošeno (oglašavanje i produkcija) 1.6 miliona KM. Treba naglasiti da u ovaj zbir nisu uključene objave koje nisu bile označene kao plaćeno oglašavanje, ali su male karakter plaćene promocije. Najčešće se radilo o TV emisijama i intervjuima u štampanim medijima a vrijednost takvih objava se procjenjuje na 1.3 miliona KM. 

Ovaj iznos dodatno bi se trebao povećati jer se podaci Meta ne ažuriraju u realnom vremenu i uključuju potrošnju koja je objavljena do ponedjeljka a ovi troškovi se takođe odnose samo na oglase koje je ova platforma označila kao političke po svojoj sadržini. 

Treba napomenuti da je troškove online oglašavanja i dalje nemoguće adekvatno procijeniti jer podaci o Google oglasima koji se odnose na reklamiranje po web portalima i platformi YouTube nisu dostupni za tržište BiH. TIBiH podsjeća da bi stranke u izvještajima koje su do danas bile dužne dostaviti CIK-u u koloni online oglašavanje trebale prijaviti tačne iznose troškova na sve oblike online oglašavanja. 

Podaci su prikupljeni putem praćenja medijskog sadržaja koje je za potrebe TIBIH provela agencija za monitoring medija i obuhvataju troškove oglašavanja na 10 vodećih TV stanica u BiH i 28 dnevnih i sedmičnih listova. 

Više novca u ovom dijelu kampanje kao i prethodni godina trošile su stranke sa sjedištem u Republici Srpskoj a po dosadašnjim podacima koji ne uključuju posljednju sedmicu kampanje, najviše su potrošile SNSD, SDS, Narodni front, Ujedinjena Srpska i PDP. Treba naglasiti da  monitoringom nije obuhvaćen veliki broj lokalnih i kantonalnih TV stanica u FBiH. Iznosi su procijenjeni po zvaničnim cjenovnicima medija i komercijalnim cijenama, a uključuju i troškove izrade predizbornih spotova i materijala. 

Zvanični podaci kompanije Meta pokazuju da je u BiH do sada plaćeno 6.489 političkih oglasa, čija vrijednost iznosi oko 254 hiljade KM. Ovo uključuje emitovanje oglasa na Facebooku, Instagramu i Whatsappu a troškovi su na nivou prošlogodišnjih i ne uključuju posljednju sedmicu kampanje. 

Na ovu vrstu reklamiranja do sada je najviše potrošila Naša Stranka jer je na nalozima ove stranke i njenih kandidata objavljena 944 oglasa, čija vrijednost po procjeni Mete iznosi oko 39 hiljada KM. Nakon toga slijede SDP (34.000 KM) i SDA (26.000 KM) a prate ih PDP, SPS i SNSD.