Vijesti / Svijet

Najviši evropski sud u utorak je presudio da članice EU moraju obavezati dobavljače da posebnim oznakama identifikuju proizvode iz izraelskih naselja u presudi  koja će najvjerovatnije razbjesniti Izrael.

Evropski sud pravde (ECJ) navodi u presudi da "prehrambeni proizvodi koji potiču s teritorija okupiranih od  strane Izraela moraju imati jasnu oznaku teritorije svog porijekla.

Sud sa sjedištem u Luxembourgu saopćio je da, "kada proizvodi dolaze iz izraelskih naselja, oni moraju pružiti podatke o mjestu proizvodnje". 

EU se uporno protivi širenju naselja, tvrdeći da to podriva nade u dvodržavno rješenje uzurpacijom zemljišta na koje polažu pravo Palestinci. Izraelske vlasti tvrde da je takvo označavanje proizvoda nepošteno i diskriminirajuće. Također naglašavaju da druge zemlje koje imaju teritorijalna sporenja nisu tako sankcionirane. 

EU želi da svaki proizvod iz naselja bude lako prepoznatljiv za kupce i insistira da ne bi trebali imati oznake "proizvedeno u Izraelu".

Izrael je osvojio Zapadnu obalu i istočni Jerusalem u Bliskoistočnom ratu u 1967. i odmah nakon troga počeo je naseljavati obje teritorije. Palestinci tvrde da obje regije trebaju biti dio njihove buduće države, u stavu koji ima globalnu podršku.

Međunarodna zajednica protivi se gradnji naselja, navodeći da njihov kontinuirani rast podriva uspostavu nezavisne palestinske države, koja egzistira pokraj Izraela. Danas skoro 700.000 Izraelaca živi u dvije regije, skoro 10 posto od ukupnog  jevrejskog stanovništva te zemlje. 

Evropski sud pravde navodi u presudi da naselja "imaju konkretan izraz u politici naseljavanja stanovništva koja se protivi međunarodnom humanitarnom pravu", prenosi AP.

Sud naglašava da svako nepominjanje teritorije porijekla znači da "potrošači nemaju načina da saznaju, u odsustvu svake informacije koja im pruža uvid u to, da li prehrambeni proizvodi dolaze s lokaliteta ili grupe lokaliteta uspostavljenih na tim teritorijama kojima se krši međunarodno humanitarno pravo".    

Taj postupak  pokrenut je u sudu nakon što je izraelska vinarija iz naselja u blizini Jerusalema osporila prethodnu presudu ECJ po tom pitanju. Presudom je podržano korištenje oznaka  o zemlji porijekla, ali se navodi da to nije zakonski obavezujuće.