Vijesti / Svijet

1389. – Danci su u bici kod Folkepinga porazili Šveđane i zarobili švedskog kralja Alberta, poslije čega je danska kraljica Margaret postala stvarni vladar i Švedske.

1831. – Potpisivanjem primirja kod rječice Dancing Rabbit na snagu je stupio prvi iz niza akata o preseljenju domorodačkog stanovništva sa svojih dotadašnjih teritorija prema zapadu, čime je započelo sistematizirano etničko čišćenje “Novog svijeta” od domorodačkih naroda.

1848. – Pod pritiskom naroda i liberalne buržoazije abdicirao je francuski kralj Louis Philippe – nosilac režima “građanskog kraljevstva” – i francuska Druga republika je proglašena dva dana kasnije.

1871. – U Parizu je revolucionarna narodna garda osnovala privremeni Centralni komitet Pariske komune, zbog opasnosti da se s Komunom obračuna skupština Francuske. Komitet je preuzeo političko rukovodstvo, formirao 270 bataljona, većinom proleterskih, i ubrzo stekao veliku popularnost među Parižanima.

1887. – Pariz i Brisel postale su prve dvije prijestonice, povezane telefonskom vezom.

1942. – Manje od tri mjeseca nakon ulaska u 2. svjetski rat, SAD se suočio s prvom većom panikom na domaćem teritoriju. Tokom noći vojska je zaprimila pozive uznemirenih građana koji su tvrdili da su iznad Los Angelesa primijetili neidentificirane leteće objekte (NLO). Odmah je upozorena protuzračna obrana čiji topovi su tijekom cijele noći pucali u nebo nad ”Gradom anđela”, a događaj je zapamćen pod novinskim nazivom “Bitka za Los Angeles”.

1945. – Vrhovni komandant Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije Josip Broz se u Drugom svjetskom ratu u Beogradu dogovorio se sa komandantom Četvrtog ukrajinskog fronta Crvene armije maršalom Fjodorom Tolbuhinom i komandantom angloameričke 15. grupe armija feldmaršalom Haroldom Aleksanderom da jugoslovenske snage 30. marta 1945. počnu operacije prema Lici i Gorskom Kotaru da bi privukle njemački 97. armijski korpus i olakšale savezničku ofanzivu prema sjevernoj Italiji.

1945. – Egipatski premijer Ahmed Maher-paša ubijen u parlamentu odmah pošto je u Drugom svjetskom ratu objavio deklaraciju o stupanju Egipta u rat protiv Njemačke i Japana.

1946. – Huan Peron izabran je za predsjednika Argentine, započevši prvi od tri mandata na čelu te države.

1966. – U Gani vojnim udarom, dok je bio u posjeti Kini, zbačen je predsjednik Kvame Nkrumah, pod čijim je vođstvom Gana 1957. izborila nezavisnost od Velike Britanije. Vlast je preuzelo Vijeće nacionalnog oslobođenja, na čelu s generalom Džozefom Ankrahom. Svrgnuti predsjednik je otišao u Konakri, gdje ga je gvinejski predsjednik Seku Ture 2. marta 1966. proglasio kopredsjednikom Gvineje.

1971. – Alžir saopštio da preuzima kontrolu nad francuskim petrolejskim kompanijama u zemlji.

1974. – Osnovan je Mostarski teatar mladih (MTM).

1991. – Nekoliko časova poslije posljednjeg pokušaja sovjetske diplomatije da spriječi sukob počela je ofanziva američkih snaga i njihovih saveznika u Zalivskom ratu protiv Iraka u kojem je s obje strane učestvovalo više od 1,3 miliona vojnika. Cilj ofanzive je bilo prisiljavanje Iraka da napusti Kuvajt, koji je okupirao 1. avgusta 1990.

1996. – Kubanski vojni avioni oborili dva mala aviona jedne kubanske emigrantske organizacije u SAD, koji su – uprkos ponovljenim upozorenjima u višednevnom “ratu živaca” da provokacije neće biti tolerisane – ušli duboko u vazdušni prostor Kube.

1998. – Francuski parlament jednoglasno ratifikovao sporazum o sveobuhvatnoj zabrani atomskih proba.

2001. – George Bush preuzeo je dužnost predsjednika SAD-a, nakon što je na izborima pobjedio Ala Gorea.

2003. – Lider Srpske radikalne stranke Vojislav Šešelj isporučen je Haškom tribunalu.